ГлавнаяРегистрацияВход Книга ПАМЯТЬ “Смолевичский район” Вторник, 16.04.2024, 17:07
  Гады выпрабаванняў Приветствую Вас Гость | RSS

 
 

У 1922 г. на базе былога народнага вучылішча адкрываецца пачатковая школа, у якой 109 вучняў вучылі 2 настаўнікі. Пры школе працавала невялікая бібліятэкачытальня. Пас ля вяртання ў 1924 г. РСФСР Беларусі Віцебскай і Магілёўскай губерняў адбылося новае адміністрацыйнае дзяленне на акругі, раёны, сельсаветы. 3 гэтагачасу Жодзіна стала цэнтрам сельсавета ў Смалявіцкім раёне. Паводле перапісу 1926 г., у сяле 193 двары і 944 жыхары, пачатковая школа з 104 вучнямі, бібліятэкачытальня, 2 кавальні. У Зарэччы лесапільня, маслабойня. Гэта сухія лічбы статыстыкі, а вось сведчанні Мікалая Вікенцьевіча Зінкевіча, 1914 г. нараджэння: «Сяло было вялікае. Пачыналася ад старых могілак і цягнулася да рэчкі Жодзінкі ўздоўж ракі Плісы па старым гасцінцы (Падасоўская вуліца). Стары гасцінец перасякала Рыначная вуліца (Рынак), якая пачыналася ад млына на р. Пліса і ішла да чыгуначнага пераезда. Зараз гэта старая вуліца носіць імя Калініна. У сяле было 2 кавальні, 2 крамы, пажарная каланча, клуб насупраць царквы, пачатковая школа, аптэка, ашчадны банк, фельчарскі пункт (фельчар Дзягель), ветэрынарны пункт (ветфельчар П.Булаўскі). Вакол Жодзіна былі раскіданы вёсачкі, якія зараз уваходзяць у межы горада. Гэта Сухая Градзь, Кру

шыннік, Кассё, Вуглы, Зарэчча, Судабоўка».

Восенню 1920 г. у былым маёнтку ротмістра Стэфана Свіда быў створаны саўгас «Зарэчча», а вясной 1930 г. у Жодзіна быў створаны калгас «Чырвонае Жодзіна», на чале якога стаў Антон Савіцкі.  Калгас налічваў у

1932  г. 74 гаспадаркі і 360 га зямлі. У

1933 г. у Жодзіне працавалі 2 млыны, маслабойня, лесапільня, сталярная майстэрня, 2 кавальні. У 1936 г. закончылася будаўніцтва аўтамагістралі Мінск   Масква. Да пачатку вайны ў Жодзіне было дэпо вузкакалейнай чыгункі.  Па ёй вазілі з Плешчаніц у Жодзіна камяні і лес. Камяні драбілі на каменедрабілцы ў Жодзіне. У сярэдзіне 1930х гадоў улады закрылі праваслаўную царкву, зрабілі ў ёй збожжасховішча (у 1942 г. на Вялікдзень, у час акупацыі, яна адкрылася зноў). У 1931 г. на базе пачатковай школы адкрываецца сямігодка, аў 1953 г. сярэдняя школа. Першым яе дырэктарам быў Старобін, затым Талстой, які працаваў у школе да 1941 г. У гэты час у Жодзіне працавала яшчэ адна чыгуначная пачатковая школа, настаўнічалі ў ёй А.С.Крывіцкая і Бараўскі.

У 1940 1941 гг. на правым беразе ракі Плісы, насупраць Жодзіна, пачынаецца будаўніцтва ДРЭС, але вайна перапыніла будоўлю. 29 чэрвеня 1941 г. Жодзіна было акупіравана немцамі. Пачаліся гады ліхалецця. Многія жыхары пайшлі ў партызанскія атрады «Разгром» і «Смерць фашызму», якія дзейнічалі паблізу. Сярод іх быў і будучы Герой Савецкага Саюза П.Купрыянаў са сваімі братамі. У барацьбе з фашыстамі загінулі 120 жодзінцаў. У Жодзіне стаяў нямецкі гарнізон, які ахоўваў чыгунку, шашу Барысаў Мінск, лесапільню ў Зарэччы. Бургамістрам Жодзінскай воласці быў Міхаіл Ханкевіч, які быў звязаны з партызанамі, дапамагаў ім інфармацыяй, прапускамі і іншымі дакументамі, пра што сведчыць сувязная брыгады «Смерць фашызму» Т.Байко. Але ён быў схоплены і расстраляны ў барысаўскай турме. Старастам Жодзіна быў Гайт (фольксдойчэ), да вайны ён жыў у Зарэччы. 2 ліпеня 1944 г. часці 3га і 29га танкавых карпусоў разам з часцямі 220й стралковай дывізіі вызвал ілі Жодзіна. Пры гэтым вызначыўся малодшы лейтэнант Фёдар Бажора, будучы Герой Савецкага Саюза. Адна з вуліц горада носіць яго імя. Жодзінская зямля стала апошнім прытулкам для многіх салдат, якія аддалі сваё жыццё за вызваленне Беларусь, Спачатку загінуўшых і памер/іых ад ран хавалі калй будьтнка гтан

цыі ў садку. Праз нейкі час іх перапахавалі ў брацкія магілы ў Зарэччы і на старых жодзінскіх могілках.

 
 
Форма входа

Календарь новостей
«  Апрель 2024  »
ПнВтСрЧтПтСбВс
1234567
891011121314
15161718192021
22232425262728
2930

Поиск

Друзья сайта

Статистика

Онлайн всего: 1
Гостей: 1
Пользователей: 0
 

Copyright MyCorp © 2024